İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) Üzerimize Kurşun Yağdırdılar başlıklı yeni raporunda Suudi Arabistan‘ın hudut muhafızları Yemen hududundaki göçmenleri topluca öldürmekle suçlanıyor.
Rapor, Yemen’deki savaştan Suudi Arabistan’a kaçmaya çalışan çoğunluğu Etiyopyalı yüzlerce kişinin vurularak öldürüldüğünü argüman ediyor.
BBC’ye konuşan göçmenler, vurulma sonucunda uzuvlarının koptuğunu ve yollarda cesetler gördüklerini söyledi.
Suudi Arabistan daha evvel sistematik cinayet tezlerini reddetmişti.
Rapor, Yemen’in kuzeyindeki Suudi Arabistan hududunda Suudi polisi ve askerleri tarafından kendilerine ateş edildiğini ve bazen patlayıcı silahlarla gaye alındığını söyleyen göçmenlerin tasvirlerini içeriyor.
BBC’ye konuşan 21 yaşındaki Mustafa Soufia Mohammed, “Ateş durmadı” dedi.
Mustafa’nın anlattığına nazaran geçen yıl Temmuz ayında sonu birlikte geçmeye çalıştığı 45 kişilik kümeye ateş açıldı ve bunun sonucunda ölenler oldu. Kendisi de vurulan Mustafa bu anı şöyle anlatıyor:
“Vurulduğumun farkında bile değildim, ayağa kalkıp yürümeye çalıştığımda bacağımın bir kısmı yoktu.”
Üç aylık tehlikeli seyahatin akabinde hayalkırıklığına uğrayan iki çocuk babası Mustafa’nın bacağı ampute edildi.
“Suudi Arabistan’a, ailemin ömür şartlarını güzelleştirmek için gittim fakat umduğum üzere olmadı, artık bana anne ve babam bakıyor” diyor.
Mustafa Soufia Mohammed geçen yıl Suudi Arabistan hududunu geçmeye çalışırken vurulduğunu söyledi.
“Ölüm tarlaları”
Birleşmiş Milletler’in (BM) Memleketler arası Göç Örgütü’ne nazaran, yılda 200 binden fazla insan deniz yoluyla Afrika Boynuzu’ndan Yemen’e ve akabinde Suudi Arabistan’a geçmek üzere tehlikeli bir seyahate çıkıyor.
İnsan hakları örgütleri, birçok kişinin yol boyunca mahpus ve dayağa maruz kaldığını söylüyor.
Geçen hafta Cibuti açıklarında meydana gelen bir gemi kazasında 24’ten fazla göçmenin kaybolduğu bildirilmişti.
Yemen’den ana göçmen rotaları, seyahat sırasında ölen insanların mezarlarıyla çevrili.
İki yıl evvel başşehir Sana’da, Yemen’in kuzeyinin büyük bir kısmını denetim eden Huti isyancılar tarafından denetim edilen bir gözaltı merkezinde çıkan yangında onlarca göçmen ölmüştü.
Ancak son HRW raporunda ana çizgileri çizilen suiistimaller, boyut ve nitelik bakımından bunlardan farklı.
Mart 2022’den bu yılın Haziran ayına kadar olan devri kapsayan raporda, patlayıcı silahların kullanıldığı 28 farklı olay ve 14 yakın uzaklıktan ateş açma hadisesi ayrıntılandırılıyor.
BBC’ye konuşan raporun baş muharriri Nadia Hardman, “Toplu katliamları belgeledik” diyor ve ekliyor:
“İnsanlar yamaçların cesetlerle kaplandığı vefat tarlaları betimlediler.
“Hayatta kalanların bana gönderdiği yüzlerce fotoğraf ve görüntü gördüm. Epey dehşetli yaralanmalar gösteriliyordu.”
Yazarlara nazaran hudut kapılarının uzaklığı ve hayatta kalanları takip etmenin zorluğu nedeniyle hudut geçişlerinde tam olarak kaç kişinin öldürüldüğünü bilmek imkansız.
Hardman, “En az 655 diyoruz, fakat bin olması mümkün. İstismarların yaygın ve sistematik olduğunu ve insanlığa karşı cürüm teşkil edebileceğini olgusal olarak gösterdik” diyor.
Suudi güvenlik güçleri tarafından kuzey hududunda toplu cinayet işlendiği argümanları birinci olarak geçen Ekim ayında BM uzmanlarının Suudi hükümetine yazdığı bir mektupla ortaya çıkmıştı.
Korkunç argümanlara rağmen mektubun tesiri hayli sonlu kaldı.
Suudi Arabistan hükümeti tezleri ciddiye aldığını lakin BM’nin cinayetlerin sistematik yahut büyük ölçekli olduğu tarafındaki tanımlamasını şiddetle reddettiğini söyledi.
Ancak geçen ay, global araştırma ağı Karma Göç Merkezi, hayatta kalanlarla yaptığı röportajlarına dayanarak hudutta işlendiği argüman edilen yeni cinayetleri belgeledi.
Raporda, hudut bölgesine dağılmış çürüyen cesetlerin rahatsız edici tasvirleri, Suudi hudut muhafızları tarafından yakalanan göçmenlere hangi bacaklarından vurulmak istediklerinin sorulması ve büyük insan kümelerine karşı makineli tüfekler ve havan topları kullanıldığı savları yer alıyor.
İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından yazılan ve bugüne kadar hazırlanan en detaylı raporda ise çok sayıda görgü şahidinin sözlerinin yanında cinayetlerin birçoklarının işlendiği nokta olarak bilinen geçiş noktaları ile derme çatma kazılan mezarların uydu imgeleri yer alıyor.
HRW raporu bu yılın Haziran ayına kadar olan olayları kapsarken BBC cinayetlerin devam ettiğine dair ispatlara ulaştı.
Kuzeydeki Saada kentinde, BBC’nin izlediği imgeler, sonda yaralanan göçmenlerin Cuma günü geç saatlerde bir hastaneye ulaştığını gösteriyor. Yakındaki bir mezarlıkta cenaze merasimleri yapılıyordu.
BBC, BM raportörleri, Karma Göç Merkezi ve İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün savları hakkında yorum yapması için Suudi hükümetine başvurdu, fakat bir karşılık alamadı.
Bir önceki yazımız olan Samsun'da iş kazası: Üzerlerine un çuvalları düşen 3 emekçi yaralandı başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
