Prof. Dr. Oğuz Oyan, yıl sonu enflasyonun yüzde 55-60 aralığına yükselmesini beklediğini belirtti. Prof. Dr. Oyan, dolar kurunun ise Mart 2024’te yapılacak mahallî seçimlere kadar 30 liranın altında tutulmaya çalışılacağını varsayım etti.
Prof. Dr. Oyan, Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’a konuştu. Prof. Dr. Oyan, mayısta yapılan seçimlerin akabinde uygulanan iktisat siyasetleri için şu değerlendirmeleri yaptı:
“Şimdilik standart ortodoks siyasetlere geçilemedi. Mayıs 2023 seçimleri öncesinin ekonomik vaatlerinin zorlaması ve Mart 2024 lokal seçimleri takviminin siyasi frenleri nedeniyle şimdi yeni idare kendini gereğince hür hissetmiyor. Bugünlerde bir anti-enflasyonist siyasetin uygulandığından hatta ortada bir program olduğundan bile kelam edilmesi güç. IMF stili bir ‘ücretlerin enflasyona endekslenmemesi’ duruşuna geçiş de seçimlere kadar mümkün olamayacak. Fakat seneye bu vakitler sert bir anti-enflasyonist programı konuşuyor olabiliriz.”
“Bu boyutlardaki bütçe açığının salt vergi artışlarıyla kapatılması mümkün değil”
Prof. Dr. Oyan, kamu maliyesindeki bozulmayı toparlayabilmek için vergi artışlarının da yetersiz kalacağını belirterek, “2023 Merkezi İdare Bütçe Kanununda 660,9 milyar TL olan başlangıç açığı kadar olan borçlanma yetkisi en fazla 728.6 milyar liraya yükseltilebilecekken, gündemdeki Torba Kanunla 4749 sayılı Kanun’a eklenen süreksiz unsurla Cumhurbaşkanına bunu üç katına çıkarma yetkisi verilmekte. Bu, görülmemiş bir uygulama.
Borçlanma yetkisinin 1,5 trilyon TL artırılarak 2,2 trilyon TL’ye çıkarılması bir yandan Meclis’in bütçe hakkının gasp edilmesi manasındadır (artış ölçüsü, ek bütçeden daha büyük) öbür yandan bütçe açıklarının hangi noktaya taşınabileceğinin göstergesi. Bu boyutlara çıkacak bir bütçe açığının salt vergi artışlarıyla kapatılması mümkün değil” tabirlerini kullandı.
“Baskılanmış haliyle bile TÜFE artacak ve yılı yüzde 55-60 aralığında tamamlayacak”
Prof. Dr. Oyan, enflasyon ve dolar kuruna ait de şunları söyledi:
“Şu an anti-enflasyonist bir programın yürürlükte olmamasının bir nedeni de yılın ikinci yarısında enflasyonun bir çok nedenle tırmanışa geçecek olmasıdır: Birincisi, Temmuz 2023’ten itibaren artık olumsuz baz tesiri çalışacak. İkincisi, hazirandaki kur artışları bile şimdi fiyatlara tam yansımış değil ve ithalatçı bir iktisatta kur-enflasyon geçişkenliği devam edecek. Üçüncüsü, dolaylı yüklü vergi artışlarının fiyatlara çabucak yansıması beklenir; kaldı ki patron brüt fiyat artışlarını da fiyatlara yansıtır. Dördüncüsü, maliyet ve kâr biçimindeki tekelci fiyatlama iktisatta hâkim eğilim olduğu üzere KOBİ ve esnaf üzere kategoriler dahi enflasyon fırsatçılığı yaparlar. Münasebetiyle yıllık TÜFE’nin haziranda yüzde 38,21’e gerilemesi aldatıcıdır; yılın geri kalanında baskılanmış haliyle bile TÜFE artacak ve yılı yüzde 55-60 aralığında tamamlayacak.”
Bir önceki yazımız olan İngiltere'de enflasyon haziranda yüzde 7,9'a geriledi başlıklı makalemizde Enflasyon hakkında bilgiler verilmektedir.
